W konsultacjach publicznych projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym UD299 złożyliśmy 8 uwag, m.in.:

  • Zastąpienie zaproponowanej indeksacji stawek akcyzy na wyroby alkoholowe wprowadzeniem mechanizmu minimalnej stawki akcyzy na alkohol etylowy, wino i piwo w wysokości 105% całkowitej kwoty akcyzy, naliczonej od ceny równej średniej ważonej detalicznej cenie sprzedaży odpowiednio alkoholu etylowego, wina i piwa.

Uzasadnienie zmiany:

Spożycie napojów spirytusowych z najniższej półki cenowej jest źródłem najbardziej uciążliwych społecznie zachowań ryzykownych i patologicznych. Redukcja spożycia w tym segmencie rynku powinna być priorytetowym zadaniem polityki publicznej. Jednocześnie kurcząca się szara strefa przemytu i nielegalnej produkcji alkoholu pozwala domniemywać, iż ceny wyrobów spirytusowych znalazły się ponownie poniżej szczytu krzywej Laffera. Jako nieuzasadnione uważamy podnoszenie bariery cenowej importowanych win i alkoholi wysokoprocentowych oraz piw regionalnych i rzemieślniczych, gdyż spożycie ich wiąże się z innymi, mniej szkodliwymi modelami zachowań. Polityka akcyzowa ma potencjał zwiększenia społecznego uznania dla powszechnie aspirowanej kultury picia alkoholu jako elementu towarzyszącego i służącego rozrywce konsumenta, a nie przejmującego nad nim kontrolę poprzez wprowadzenie w stan upojenia alkoholowego. Zauważamy również zasadność redukowania rozbieżności obciążeń fiskalnych pomiędzy wyrobami wysokoprocentowymi a piwem. Struktura stawek podatku przyczyniła się do spadku spożycia wódki i wzrostu spożycia piwa, oraz wzrostu globalnego spożycia alkoholu do wartości nienotowanych od lat 80-tych XX wieku. Uważamy, iż preferencyjna stawka opodatkowania piwa i w szczególności dopuszczenie możliwości reklamowania piwa, prowadzi do wytworzenia nieprawdziwego obrazu piwa jako napoju zdrowszego i mniej szkodliwego. Wskazać należy, że obecnie na rynku dużą popularnością cieszą się tanie, wysokoprocentowe piwa, po które chętnie sięgają konsumenci poszukujący taniego substytutu napojów spirytusowych. Dopuszczenie przez ustawodawcę do zmiany postrzegania piwa doprowadziło do wzrostu spożycia alkoholu, co pomimo spadku spożycia najbardziej szkodliwych wyrobów wysokoprocentowych nie może zostać uznane za sukces polityki publicznej. Ponadto obecny stan prawny uzależniający stawkę akcyzy od skali Plato prowadzi do zmniejszenia jakości piwa, gdyż wielu producentów skupia się nie na tworzeniu produktów dobrej jakości, a na uzyskaniu jak największej ilości alkoholu z określonej ilości ekstraktu, gdyż sama zawartość alkoholu etylowego w piwie nie ma znaczenia dla określenia wysokości akcyzy, co skłaniać powinno do zmiany konstrukcji tegoż podatku w odniesieniu do piwa.

  • Zmiana definicji płynu do e-papierosów.

Proponujemy zmianę treści art. 2 ust. 1 pkt 35) ustawy z dnia 6 grudnia 2008 o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2020 r., poz. 722 ze zm.) z:

„płyn do papierosów elektronicznych – roztwór przeznaczony do wykorzystania w papierosach elektronicznych, zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, w tym bazę do tego roztworu zawierającą glikol lub glicerynę”

na:

„płyn do papierosów elektronicznych – roztwór mogący być wykorzystany w papierosach elektronicznych, zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, w tym bazę do tego roztworu zawierającą glikol lub glicerynę”.

Uzasadnienie zmiany:

Obecnie płyn do papierosów elektronicznych w gotowej postaci zarówno posiadający w swoim składzie nikotynę, jak i jej nie posiadający obciążony jest podatkiem akcyzowym. Podmioty zajmujące się sprzedażą tego rodzaju produktów ponoszą zatem nie tylko koszty działalności, ale także dodatkowe koszty fiskalne związane z obciążeniami publicznoprawnymi. Przekłada się to na końcową cenę produktu. Powoduje to, że część podmiotów na rynku postanowiła skorzystać z powszechnej dostępności składników niezbędnych do produkcji płynu do e-papierosów oraz ich stosunkowo niskiej ceny i oferuje gotowe produkty ukrywając ich prawdziwe przeznaczenie, a tym samym omijając obowiązki fiskalne. Inne podmioty z kolei oferują składniki jak glikol lub glicerynę wraz z gotowymi instrukcjami jak przygotować gotowy produkt. Działania te powodują, że podmioty działające w sposób zgodny z założeniami ustawy akcyzowej nie mogą konkurować cenowo z podmiotami omijającymi obowiązek opłacania podatku akcyzowego. Zmiana definicji płynu do papierosów elektronicznych pozwoli ograniczyć zjawisko ukrywania prawdziwego przeznaczenia sprzedawanego produktu. 

  • Wyeliminowanie rozbieżności w regulacjach dot. wyrobów tradycyjnych i nowatorskich

Uzasadnienie zmiany:

Apelujemy o oparcie modelu opodatkowania wyrobów tytoniowych na stanowisku Światowej Organizacji Zdrowia, które zakłada jednakowe traktowanie wszystkich produktów zawierających tytoń. Zwracamy uwagę na potencjalną szkodliwość przyjęcia przez ustawodawcę narracji koncernów tytoniowych o mniejszej szkodliwości podgrzewaczy tytoniu, która dla wielu konsumentów (palaczy i potencjalnych palaczy) odbierana jest jako zapewnienie zdrowej alternatywy dla palenia papierosów. Konsekwencją agresywnej kampanii marketingowo-sprzedażowej jest zatrzymanie spadku liczby palaczy wśród najmłodszych (15-24 lata) oraz wymienne korzystanie z wyrobów tradycyjnych i nowatorskich przez 79% ich użytkowników (Eurobarometr). Określenie wysokości stawki akcyzy dla podgrzewaczy tytoniu na tym samym poziomie, co w przypadku papierosów przy zastosowaniu podatku specyficznego naliczanego od 1000 szt. Ustawodawca nie powinien dążyć do modyfikacji struktury rynku wyrobów tytoniowych poprzez różnicowanie stawek akcyzy, a jedynym uzasadnieniem stosowania preferencyjnych stawek może być zmniejszanie atrakcyjności cenowej produktów z szarej strefy – w przypadku tytoniu do palenia i płynu do e-papierosów.

  • Wprowadzenie definicji legalnej podgrzewaczy tytoniu jako wyrobu wprowadzonego do obrotu po 19 maja 2014 r., zawierającego tytoń, służącego do użytku w dedykowanym urządzeniu elektronicznym, wytwarzającym aerozol do inhalacji. Produkty składające się w całości albo w części z substancji innych niż tytoń, lecz poza tym spełniające ustalone powyżej kryteria, powinny być traktowane jako podgrzewacze tytoniu. 

Uzasadnienie zmiany:

Osiągnięcie względnej dojrzałości rynku podgrzewaczy tytoniu oraz występowanie fundamentalnych różnic dystynktywnych pomiędzy nimi a pozostałymi produktami innowacyjnymi, uzasadnia stworzenie dedykowanej wyłącznie im definicji legalnej. Do rozważenia pozostaje określenie na poziomie definicji ustawowej maksymalnej temperatury podgrzewania tytoniu, co wydaje się szczególnie istotne w kontekście przytaczania przez ich producentów licznych badań naukowych na potwierdzenie potencjalnie niższej szkodliwości zdrowotnej w stosunku do papierosów, których metodologia i okres weryfikacji stawianych hipotez w całym cyklu użytkowania wyrobów tytoniowych przez objętych badaniem palaczy mogą generować obawy niepełnej rzetelności, jeśli nie zostanie zachowana stabilność parametrów technicznych urządzeń służących podgrzewaniu wkładów tytoniowych.

Przeczytaj całość.