Forum Prawo dla Rozwoju wyszło z inicjatywą podpisania Paktu Sprawiedliwej Transformacji dla Regionu Bełchatowskiego. Intencją zawiązania Paktu jest włączenie zagłębia bełchatowskiego do grona regionów, które zostaną objęte dofinansowaniem inwestycji ze środków Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.

IDEA:
W prowadzonej przez Komisję Europejską Platformie transformacji regionów węglowych uczestniczy 18 europejskich regionów. Platforma stanowi forum wymiany informacji, gromadząc przedstawicieli władzy lokalnej i krajowej, biznesu, związków zawodowych, organizacji społecznych oraz ekspertów akademickich. W kolejnej perspektywie budżetowej UE powinny pojawić się dedykowane środki finansowe na wspieranie transformacji regionów, w których eksploatacja węgla stanowi istotny składnik aktywności gospodarczej, co stanowić będzie szansę dla regionu bełchatowskiego.
Upadek monokultury przemysłowej przy braku właściwych działań osłonowych doprowadził m.in. Łódź, Wałbrzych, Łapy i kilka miast Górnego Śląska do zaburzenia struktury osadniczej i społecznej. Wraz z zakończeniem wydobycia węgla brunatnego w Kopalni Bełchatów, takie same procesy depopulacji i bezrobocia strukturalnego mogą wystąpić w regionie bełchatowskim. Aby ich uniknąć, należy już dzisiaj zaplanować i rozpocząć przeprowadzanie transformacji struktury zatrudnienia w kierunku miejsc pracy nie powiązanych z wydobyciem kopalin i energetyką.
Duża rola w przygotowaniu regionu na nadchodzące zmiany spoczywa na spółkach z grupy kapitałowej PGE, ale przede wszystkim na lokalnych samorządach. W Strategii Rozwoju Powiatu Bełchatowskiego zaplanowano kierunki działań na lata 2015-2020 w zakresie utrzymywania spójności gospodarczej i społecznej. Istnieje jednak potrzeba planowania rozwoju regionalnego w dłużej perspektywie. Utrzymanie przemysłowego charakteru regionu wymaga przygotowania nowych terenów inwestycyjnych oraz systematycznego wydzielania i uwalniania uzbrojonych działek przez KWB Bełchatów. Wygaszanie wydobycia węgla będzie wiązało się ze zmianami struktury zatrudnienia w spółkach grupy PGE. Władze samorządów terytorialnych powinny przygotować się na konieczność pozyskiwania nowych inwestorów, do czego powinny posiadać jak najlepsze rozpoznanie tego, co przekonuje przedsiębiorców do lokalizacji inwestycji.

ZAKRES TEMATYCZNY:

  • przygotowywanie przez gminy i obecnych gestorów nowych terenów inwestycyjnych: przemysłowych i turystycznych, analiza możliwości wykorzystania terenów i obiektów PGE;
  • obsługa potencjalnych inwestorów przez JST, kształtowanie warunków technicznych: infrastruktury transportowej, przesyłu gazu, energii cieplnej i elektrycznej;
  • prognozowane zmiany w strukturze zatrudnienia i kształcenia zawodowego;
  • współpraca Jednostek Samorządu Terytorialnego, zaangażowanie ekspertów zewnętrznych, procedury planowania rozwoju regionalnego;
  • źródła finansowania transformacji gospodarczej terenów pogórniczych.